Mijn leerwens en acties – Waarom zien we Orion alleen in de wintermaanden aan de sterrenhemel?

(deze vraag kwam van ons dochtertje Nien – 8 jaar)

Vaststelling:
Hoewel ik weet waar Orion ligt, hoe dit sterrenbeeld eruit ziet en ik goed weet dat het een wintersterrenbeeld is houdt hier mijn verdere kennis op.
Ik vond het dan ook goed dat Nien deze vraag aan mij stelde. En terecht, iedere winter kijk ik bijna elke avond naar Orion, omdat ik het een mooi sterrenbeeld vind en omdat het makkelijk terug te vinden is in onze sterrenhemel.

Leerwens:
Er schittert zoveel in onze hemel, ik wil die lichtjes graag kunnen aanduiden, benoemen en er over dromen. Ik wil meer weten over deze winter-, en andere sterrenbeelden.
Ik wil inhoudelijk sterker worden, zodat ik hiermee aan de slag kan in de klas (als die vraag zich aanbiedt).

Roos:
Ik wil deskundig worden binnen de bestaansdimensie Mens en natuur, om me van daaruit makkelijker te kunnen opstellen als begeleider van leerprocessen.

Actieplan:
Samen aan de sterrenhemel kijken en Orion eens goed bekijken. Waar staat Orion?
We merken op dat hij iedere avond op dezelfde plaats staat (ZO) en na enkele weken lijkt hij langzaamaan te verhuizen richting Z. Om zo te verdwijnen?

Waarom zien we Orion zo fel?
Hij is de meest opvallende van de wintersterrenbeelden. De sterren van Orion schijnen veel harder dan de zon! http://www.meteo-maarssen.nl/ast_03.html

Op zoek naar de reden van zijn verdwijning…
Een wintersterrenbeeld is een sterrenbeeld dat je alleen in de donkere maanden kan zien. In de zomer staan die sterren door de dag aan de hemel. En als het licht is… dan zie je geen sterren.

Zijn er nog andere wintersterrenbeelden?
Ja, tweelingen, grote hond, kleine hond, leeuw, …
En zoals er wintersterrenbeelden zijn, zijn er voor ieder seizoen wel sterrenbeelden te zien. Meer hierover? http://users.telenet.be/lode.stevens/STERREN.htm

Omdat we hier in Wellen toch nog niet de hele sterrenhemel kunnen bekijken hebben we een hulpmiddel gebruikt. Zo voelen we ons toch een beetje ruimtereiziger en krijgen we een beeld van hoe groot het daarbuiten wel is.
De sterrenhemel bekijken van op de computer met Google Earth.
Download via http://www.google.com/earth/explore/showcase/sky.html

Het geleerde omzetten in de praktijk. We gaan buiten op zoek naar de poolster, de grote en de kleine beer, en nu we de kans hebben, de wintersterrenbeelden.
Het is niet gemakkelijk om alles in die grote hemel te zoeken, het is daar zoveel groter dan op de afbeeldingen.

Door omstandigheden nog niet gebeurd: een uitstap naar het Planetarium in Genk. Gelukkig zijn we daar in het verleden al geweest en is het voor de kinderen mogelijk om deze uitstap uit te stellen. We hebben dan maar de waarnemingen in de echte sterrenhemel gedaan.
http://www.cosmodrome.be/

Leerresultaat:
Door samen met de kinderen te waarnemen ben ik tot het besef gekomen dat het heelal toch wel een moeilijke ruimte is om te exploreren. Het is een uitdaging om alles terug te vinden in zo’n grote ruimte en het is bijna onmogelijk om alle sterrenbeelden, planeten, … te vinden.

Ik vind het wel fijn dat we vanuit eigen waarnemingen zijn vertrokken.
In de klas zouden afspraken gemaakt moeten worden om ’s avonds te kijken. Dat is organisatorisch niet altijd mogelijk. In dat geval is een planetarium wel een handige oplossing.
In een planetarium krijg je natuurlijk een gids die al veel verklaart over het heelal.

De kinderen kunnen nadien zelf op zoek gaan naar de sterren (op een avond thuis). Ze kunnen een foto te maken en hun sterrenbeeld nadien voorstellen aan de klas (na nog wat extra opzoekwerk over hun afbeelding).

Van daar uit kunnen we (muzisch) onze eigen sterrenhemel maken als afsluiter.

Ik heb wel heel wat opgestoken, maar het komt bijna allemaal van op internet. Ik besef dat die achtergrondinformatie wel belangrijk is als ik met kinderen aan de slag wil gaan.

Hier kan wel een groot project uit groeien want uiteindelijk wordt de verwondering voor het heelal alleen maar groter. Hoe groot zijn sterren? En de aarde? Is die groter of kleiner? Hoe ver staan die sterren van onze aarde af? Uitgedoofde sterren, die zijn dus dood. En wij kunnen die nog zien. Hoe komt dat? …

Leerplandoelen WO of opleidingsdoelen:
Overkoepelende doelstellingen
Basisattitudes
0.1 Kinderen willen meer te weten komen over de wereld in al zijn dimensies, hier en elders, vroeger en nu.

Basisvaardigheden
0.9 Kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen. (bij het op zoek gaan naar sterren(beelden) in de ruimte

Mens en natuur
De aarde in de kosmos
7.27 Kinderen beseffen dat de aarde een element is van de kosmos.
Dat houdt in dat ze hun bewondering en verwondering tonen voor het onmetelijke van de kosmos, de sterren, (voor de verwezenlijkingen van de ruimtevaart).

Vanuit de drie H’s:
We voelden ons heel klein in de ruimte (hart) en hebben dit oprecht ervaren door echt in die ruimte te gaan staan (in de donkerte naar de sterren kijken en op zoek gaan - handen). Om hier meer over te weten zijn we dan een reis door Google Earth en andere websites gaan ondernemen (hoofd).