Mijn leerwens en acties – Waarom staan windmolens soms stil als er toch wind is?




(deze vraag kwam van Sebe – 12 jaar)

Vaststelling:
We zien meer en meer windturbines verschijnen in ons landschap. Nog maar even geleden kwamen er twee bij op de stedelijke werkplaats van Hasselt.
Het valt ons op dat windmolens niet altijd draaien terwijl er toch wind is.

Het gebruik van milieuvriendelijke energiebronnen is een veelbesproken onderwerp in deze tijd, zeker met de tijdelijke sluiting van de kerncentrales in Doel en Tihange. Na de ramp in Japan volgt dan ook weer de vraag: ‘Hoe betrouwbaar is kernenergie en kan het echt niet milieuvriendelijker?’
Vandaar dat ik eigenlijk ook wel wil weten waarom die windturbines niet altijd draaien…
Ik kan wel enkele dingen bedenken, maar is dat ook zo? Een degelijk antwoord is hier wel nodig.

Leerwens:
Hoewel ik me van nature gemakkelijk beweeg in de techniek wil ik me toch sterker maken in dit domein ‘Mens en techniek’, zeker op het niveau van kinderen.
Ik merk dat ik wel veel weet, maar daarom niet genoeg om ermee aan de slag te gaan in de klas. En na deze vraag wilde ik mijn opgewekte nieuwsgierigheid voeden.

Een bijkomende bedenking van mij: hoe milieuvriendelijk zijn al die hernieuwbare energiebronnen? (Waterkrachtcentrales, windturbines, biomassa-energieën, zonne-energie, …) Maar voor kinderen kan ik misschien beter de werking van deze energiebronnen benoemen en de milieuvraag voor mij houden?

Mijn leerwens is dus inhoudelijk sterker worden en van daaruit de leerprocessen kunnen begeleiden. Met als extraatje: waar trek ik voor mij/voor de kinderen de grens? (Aanbieden waar vraag naar is en eventueel toch op kindniveau bespreken?)

Roos:
Ik wil deskundig worden binnen de bestaansdimensie Mens en techniek, om me van daaruit makkelijker te kunnen opstellen als begeleider van leerprocessen.

Actieplan:
Uitstap:
Op zoek naar windturbines en waarnemen bij verschillende weersomstandigheden.
Wat valt ons op? Wanneer draaien ze wel/niet? Heeft de windsnelheid er iets mee te maken? Te felle wind misschien?

Zelf uittesten:
Windmolentjes (ook zelfgemaakte) uittesten om te kijken of windsnelheid een invloed kan hebben.
http://www.kids-n-fun.nl/Knutsels/Windmolentjes/44/Windmolentje-van-Nemo
Wel een nadeel: niet alle weersomstandigheden kunnen uitgetest worden. Bij regenweer worden onze zelfgemaakte molens nat en bijgevolg te slap. Maar wind kan wel!
Als het heel hard waait draaien onze molentjes als zotten, blazen we van te dichtbij dan doen ze niets! Te harde wind en onze molentjes gaan stuk.
Bij onze molentjes moet de wind van voren komen, dan draaien ze het beste, dat verklaart voor ons waarom echte windturbines zich kunnen richten naar de wind.

Onze conclusie:
Vanuit deze acties vatten we onze waarnemingen samen. Wat is onze conclusie?
We denken dat de windsnelheid een belangrijke rol speelt…

Het internet weet ook iets:
We zoeken (op vraag van Sebe) op internet op of onze waarnemingen correct zijn, m.a.w. wat zeggen ze op internet over het stilstaan van windturbines bij wind? Hier kunnen we ook een deskundige aan het woord laten. (Voor de klasgroep zou dat wel kunnen lukken, voor één kind ligt dat wat moeilijker…)

Dit filmpje is redelijk technisch, maar geeft wel een antwoord op al onze vragen! http://www.youtube.com/watch?v=hL0NrL9J1UU
Te felle wind en de wieken worden beschadigd als ze moeten draaien. Dus worden ze afgeremd, zodat ze trager gaan draaien. Bij windsnelheden van meer dan 80 km/uur (stormwind) staan de turbines volledig stil.
Als er genoeg stroom voorradig is worden ze eveneens stilgelegd o.w.v. de opslagcapaciteit.

Nog meer uitleg: http://www.windmolensite.be/werking.html
Op deze site kunnen we lezen dat te weinig wind eveneens zorgt dat windturbines niet of ongelijkmatig draaien.

Leerresultaat:
Met waarnemen en zelf op onderzoek te gaan zijn we al een grote stap in de juiste richting geraakt. Hieruit hebben we ook geleerd om de juiste onderzoeksvragen te stellen (waarop letten we bij waarnemen?).

Ik merk ook dat, als je internet als laatste hulpmiddel inschakelt, de kinderen eerst zelf een onderzoeksplan kunnen opstellen.

Het internet was gewoon een bevestiging op ons waarnemen en onderzoek. We kregen wel extra informatie. En internet betrekken bij onderzoek vinden kinderen geweldig, zeker op deze leeftijd. Toch wil ik dat het liefst als laatste stap houden omdat onderzoek anders op de achtergrond zou verdwijnen.

Dit was een kleine actie die wel kan passen in een groter geheel van mens en techniek.

Leerplandoelen WO of opleidingsdoelen:
Overkoepelende doelstellingen
Basisvaardigheden
0.9 Kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen. (bij het waarnemen van de windturbines en eigen onderzoek)0.12 Kinderen kunnen uit een aantal vaststellingen zelf conclusies trekken.

0.13 Kinderen kunnen informatiebronnen op een doeltreffende manier hanteren.


Mens en Techniek
Energie
6.2 Kinderen kennen verschillende energiebronnen.
Dat houdt in dat ze vaststellen en uiten dat wind, … bronnen zijn van energie die in overvloed aanwezig zijn.

6.3 Kinderen zien in dat energie noodzakelijk is voor het functioneren van niet-levende systemen.

Systemen
6.7 Kinderen kunnen op hun niveau uitleggen hoe een aantal distributiesystemen in hun omgeving zorgen voor aanvoer van water, energie …

6.8 Kinderen zien in dat in hun omgeving verschillende informatieverwerkende toestellen voorkomen, waarvan ze er zelf enkele kunnen instellen en/of bedienen.

Vanuit de drie H’s:
De vraag kwam vanuit een persoonlijke interesse van een kind, we hebben onderzoekend gewerkt (waarnemen) en zijn actief aan de slag gegaan (experimenteren). Nadien hebben we ons hoofd ook gevoed met opzoekwerk aan de computer.

5 opmerkingen:

  1. Dag Nadine

    ik vind het goed dat je vanuit leervragen van je eigen kinderen vertrekt. Ze plaatsen ontwerpen en vb plaatsen in de zandbak van de school en waarnemingen doen. Lijkt me allemaal bruikbaar.
    Het zelf uittesten van de windmolens is natuurlijk zeker een pluspunt.

    Je bent ook kritisch t.o.v. de informatie van het internet. Is deze bruikbaar? Aangepast aan het niveau van de kinderen? Geeft ze een antwoord op de leervragen? Is deze informatie niet te technisch?

    Als je ooit een ervaringsdeskundige hieromtrent nodig hebt, kan ik je er eentje bezorgen.

    Mijn vader heeft de eerste private (vergunde) windmolen staan.

    http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DL2EPDFR
    http://www.hbvl.be/limburg/diepenbeek/eerste-prive-windmolen-staat-in-diepenbeek.aspx

    De doelen die je omschrijft vind ik ook passend bij deze actie.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Een zinvolle reactie van Sofie. Het brengt je leervraag dichter bij deze wereld, dichter bij de mensen wat boeiender is voor kinderen.
    Een vader interviewen verhoogt de betrokkenheid.

    Nadine, mag ik je verwoorden dat infobronnen raadplegen en veel weten, zeker sterktes van jou zijn. Zo ervaar ik jou ook in de les. Jouw hoofd krijgt alle kansen.
    Jouw weergave van de antwoorden zijn voor mij verward.Je hebt het over van alles, minder doelgerichte antwoorden.
    Ik ga mee met het antwoord van Sofie.

    Knap vind ik dat je start vanuit leervragen van kinderen, maar het mogen ook leervragen van jezelf zijn.
    Jouw leervraag van deze actie was ook een vraag van mij.
    Het antwoord is één zinnetje: wanneer er genoeg stroomopslag is, dan draaien de wieken niet. Is dit dan het antwoord?

    Jouw acties vragen steeds om antwoorden vanuit het hoofd.
    Dit kan je.
    Spreken we af dat de volgende acties niet meer vanuit je hoofd komen en dus ook niet meer gevolgd worden met antwoorden vanuit de kennis, vanuit weten.
    De Nadine die start vanuit het buikgevoel?


    Je bent in orde voor het examen.

    Je kan deelnmene

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Nadine, wie zijn je lezers waar je op hun blog WO reflecteert?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dag Jeannine,
      Ik heb gereflecteerd op de blogs van Lieven en Sofie.
      Groetjes,
      Nadine

      Verwijderen
  4. Dag Nadine,

    Eerst wil ik zeggen dat ik zelf ook met een leervraag zat nml. Hoe werken windmolens juist?
    Deze vraag kwam bij mij na het opmerken van de recent nieuwe winmolens in Hasselt ( zoals je zelf ook al aangaf!). ‘s Avonds wanneer ik naar de les reed en aan te lichten stond te wachten, fascineerde deze windmolens met rode lichten me enorm! Ik heb nog niet de kans gekregen om hier iets rond uit te werken op mijn blog, dus ik vind het heel leerrijk om deze actie van jouw te kunnen lezen! ;- )

    Je gebruikt een leervraag van je kinderen. Jouw zoon is 12 jaar, zo zien we dat dit een leervraag is die ook bij kinderen van de lagere school leeft. Het zou dus ook een vraag kunnen zijn die een kind uit jouw klas kan stellen. Het is goed dat je dan sterker zal staan als begeleider van leer en ontwikkelingsprocessen.

    Ik sluit me ook wel aan bij Jeannine wanneer ze zegt dat je antwoorden verward over komen.
    Wanneer ik deze vraag van een kind uit mijn klas zou krijgen, denk ik niet dat ik a.h.v. jouw antwoorden een goede uitleg op deze leervraag zou kunnen geven. Dat ligt waarschijnlijk ook aan mijn technische voorkennis, die zeker minder sterk is als de jouwe!

    Ik vind het wel heel knap dat je de leervraag van je zoon, samen in stappen uitvoert en dat je hierbij doelbewust het internet als laatste infobron gebruikt. Zo gebruik je inderdaad de 3 H’s optimaal. Ik zou eerder geneigd zijn om dadelijk op internet te gaan kijken. Dit ga ik voor mezelf zeker meenemen als tip!

    Deze actie geeft me wel dadelijk een idee van een zinvolle opbouw voor een lesje rond windmolens. Eerst samen met de klas waarnemen, eventueel windmolens knutselen, en zelf uittesten om vervolgens te eindigen met een filmpje over windmolens ( aangepast aan het niveau van kinderen).
    Ik heb enkele filmpjes via beeldbank gevonden die op niveau van het lager onderwijs zijn;
    http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20101018_windenergie01
    http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20110707_windenergie01
    (Voor mezelf zijn deze ook beter begrijpbaar.)
    Een expert naar de klas laten komen, of zelf naar een expert toegaan zou natuurlijk nog een verrijking zijn, indien haalbaar!

    BeantwoordenVerwijderen